[ Gezellig winkelen, deel drie, of: de psychogeografie van de mensenzee ] Zo nu en dan ontvang ik e-mail van middelbare scholieren die verhalen van mijn website op hun boekenlijst willen zetten. Wat het thema van mijn werk is, vragen ze dan. En of ik wat motieven kan noemen. Hun schrijven eindigt meestal met het verzoek om een uittreksel, want scholieren zijn bijna nog gekker op uittreksels dan op Breezers. Zo nu en dan antwoord ik deze middelbare scholieren dat ze het thema zelf maar moeten uitzoeken en dat Microsoft Word met de optie AutoSamenvatting (te vinden onder Extra) van elke willekeurig gekozen tekst een prima uittreksel kan maken. Een uittreksel dat, als het enigszins meezit, nog leest als een gedicht van Johnny van Doorn of de vroege Remco Campert ook. Wat mijn motieven betreft ben ik in het algemeen iets scheutiger met mijn uitleg. Het zijn er eigenlijk ook maar twee: Gouden Onderstellen™ en Hoog Catharijne. Het eerste motief dient als representatie van alles wat mooi en goed is, het tweede vertegenwoordigt het tegenovergestelde daarvan. Dat is niet al te ingewikkeld, dacht ik zo, en dat moet het ook niet zijn. Schrijven is tenslotte al moeilijk genoeg en als je verhulling verwart met stijl bouw je iets lelijks en slechts - zeg maar het tekstuele equivalent van Hoog Catharijne. Toen ik op een regenachtige middag in januari via een e-mail van Cinto werd geattendeerd op het experiment De psychogeografie van de mensenzee dat de (mij tot dan toe nog onbekende) firma Social Fiction in Hoog Catharijne zou gaan uitvoeren, was ik dan ook meteen geïnteresseerd. Wat Hoog Catharijne was, wist ik al. Wat psychogeografie was, wist ik nog niet. Maar dat leerde ik al snel uit de bijgevoegde beschrijving van het experiment: 'Eén van de definities van psychogeografie zou kunnen zijn dat het zich richt op de vraag op welke wijze de vormgeving van ruimtes (architectuur) of gebieden (planologie) temperamenten, humeuren en gedrag beïnvloedt of zelfs manipuleert. Een andere mogelijke definitie is dat psychogeografie controleert of het beeld dat we van een plek hebben klopt, door deze plek te verkennen op manieren die afwijken van het normale gebruik van ruimtes. Het experiment dat Social Fiction op 25 januari 2003 in haar thuisstad Utrecht zal ondernemen combineert beide uitgangspunten in een poging in kaart te brengen hoe de aan- en afwezigheid van grote hoeveelheden mensen de onmiddellijke waardering (of de 'sfeer') van een plek doet veranderen. Er zijn weinig openbare ruimtes die zoveel angst en pleinvrees oproepen als Hoog Catharijne bij nacht - een psychogeografische kwaliteit die uitgebuit kan worden. Met een klein experiment waarin de deelnemers gevraagd wordt steeds willekeurige personen uit te kiezen en deze zo onopvallend mogelijk door Hoog Catharijne te volgen, zal bekeken worden hoe mensen zich gedragen, welke weg ze afleggen en wat hun weg lijkt te bepalen. Door het experiment aan het eind van de middag te doen is het mogelijk binnen een kort tijdsbestek zowel een bijzonder druk als een leeg Hoog Catharijne te ervaren.' Bent u er nog? Vindt u het nog boeiend, of zegt u: zo gauw ik het woord psychogeografie hoor, trek ik mijn pistool? Niet schieten! Hier is de volgende pagina!